ยซ terug naar blog

Hebben en krijgen

โ€”

Een taalkoewestie. Als klein kind leerde ik dat je nooit mag zeggen dat je iets voor je verjaardag hebt gehad. Je moest gekregen zeggen. Als ik toch gehad zei, bijvoorbeeld omdat ik moe was of even niet oplette, kreeg ik ferme tikken en moest ik zonder eten naar bed.
Bij wijze van spreken.

Daarna is het met mij nooit meer helemaal goed gekomen.

Als iemand in mijn omgeving gehad zei, wilde ik, zoals meer slachtoffers dat plegen te doen, de gruwelijkheden die mij zijn overkomen instinctief op die ander botvieren. Pavlovver werd het niet. Als een hond gromde ik gekregen. Lange tijd ging dat redelijk goed, omdat ik het alleen zei als iemand een cadeautje voor zijn verjaardag had gehad en niet had gekregen. Dan zei ik: "Gehad? Heb je het dan nu niet meer?" (uh-huh-huh)
(Het is mij een raadsel waarom mensen nog vrienden met mij willen zijn)

Het laatste jaar is mijn gehadprobleem echter uitgegroeid tot hinderlijke proporties. Dat komt door iemand in mijn zeer naaste omgeving. Hij is nogal van het gehad. Werkelijk nooit van het gekregen. Hij zegt dat hij een reactie heeft gehad. Dan roep ik GEKREGEN. En hij vraagt of ik het geld al heb gehad. Dan roep ik GEKREGEN. We hebben zelden meer normale conversaties.

De keerzijde van deze op zich al irritante situatie is dat ik het nu zelf al helemáál nooit meer fout mag zeggen. Dan zijn de rapen gaar. Dus ontstaat er automatisch hypercorrectie in mijn hoofd. Mijn hersenen moeten heel hard werken en daarom zeg ik nu constant dingen als "Ik heb een leuke vakantie gekregen".
Laatst riep ik na een zware dag heel hard: "En nu heb ik het helemaal gekregen!"

Ook in volstrekt veilige situaties gaat de hypercorrectie niet meer uit. Het begint gênant te worden.

Dat wilde ik even kwijt.
Misschien zijn er lotgenoten. 
Maar waarschijnlijk ben ik gans alleen. 

Nuja. Hebben we dit ook weer gekregen.
Euhm.
Gehad.


Reacties

65 reacties op “Hebben en krijgen”

  1. Geen zorgen Merel, ik krijg er ook altijd wat van.

  2. Hier heb ik ook last van! Een vriendin van mij zegt ook altijd gehad. (‘Kijk, ik heb bloemen van mijn vriend gehad.’) Ik roep dan ook altijd: ‘Gekregen! De bloemen heb je gekregen en de griep heb je gehad.’

  3. Hihihi, ja dat komt me h???l bekend voor, gek word je soms van jezelf!
    Gehad in plaats van gekregen zeg ik nooit, ik heb weer andere dingen … maar ik zeg ze niet, zulke dingen moet je doodzwijgen.

  4. Jaaaaaaaaaaaaaaa, herkenbaar, herkenbaar! Dan wel niet met ‘gehad’ of ‘gekregen’, maar ik erger me dus te pletter aan de ‘als-en-dan-problematiek’ van velen, welke ik dus tot vervelends toe verbeter.
    Mijn “DAHAAAAN” is er al uitgefloept voor ik er erg in heb en dat is -ik beken, ik beken- niet echt vriendenlievend.

    Een heel vervelende tic, gecre?erd door twee leraar-ouderfiguren die het ABN er hier in het Brabantse zo ongeveer bij ons ingestampt hebben…

    Maar ja, we moeten allemaal een slechte eigenschap hebben, nietwaar? *grijns*

  5. Ik ben ook een taalpurist. En mijn vriend is Achterhoeker. Dat botst. Dus ja er zijn lotgenoten en nee je bent niet gans alleen. Kreeg je dat echt gedacht dan?

  6. Hoera! Lotgenoten! Misschien kunnen we een club oprichten, haha. ๐Ÿ™‚

  7. Arme mensen, kennen jullie allemaal het werkwoord ‘hadden’ niet?

  8. Ik ben blij dat anderen dat ook hebben. Zelf heb ik het heel erg met ‘groter als mij’! Dat is veroorzaakt door mijn oma (zaliger), destijds (ik moet iets van 6 geweest zijn) begreep ik absoluut niet wat er fout aan was, maar inmiddels…

    Mijn collega stampt het ‘bij me’ er genadeloos in. Als in ‘ik heb geen brood bij …ME..’. Nu heb ik dus een 2e taal tik. ๐Ÿ™

  9. HAha. Zelf mocht ik vroeger nooit zeggen dat ik ‘honger’ had. Dat hadden de kindertjes in Afrika. ‘Ik heb trek,’ dat mocht weer wel. En kinderen n??m je niet die krijg je (soms) evenals schilderijen van Ikea. Maar die kun je ook kopen.
    ๐Ÿ˜‰

  10. Ook zo hinderlijk: een vriend van mij zegt altijd: ‘Dat heb ik nog nooit op’, als hij bedoelt: ‘Dat heb ik nog nooit gegeten’. Om woest van te worden.
    Nog erger is het veelvoorkomende: ‘Ik heb dat niet bij’. Hysterisch gil ik dan: ‘Bij ME’!

  11. Oeh ja, Susan, dat is volgens mij meer dialect, en dan vind ik het eigenlijk altijd wel charmant (doch onbegrijpelijk haha).

  12. Yes, lotgenoten ….. ik krijg helemaal de zenuwen van ‘enigste’….. ik roep dan altijd “ENIGE, IK BEN DE ENIGSTE” wat dan weer niet begrepen wordt.

    Dat niet ‘bij hebben’ is volgens mij ook een dialect. Hier in Brabant hoor je dat continue. Net zoals ze hier alles ‘doen’, bijv. “Ik doe jou dat wel even mailen”

  13. Hier nog zo ??n die zich kan ergeren aan wat anderen fout zeggen. Helaas ben ik zelf ook niet altijd ‘voutloos’.
    Mijn grootste ergernis is het woord uitprinten, dat is namelijk dubbelop. Het woord printen zegt al dat er iets uit het apparaat komt, je zegt toch ook niet uitkopieeren? Maar helaas, ik lees het woord uitprinten in de krant en hoor het steeds meer mensen zeggen, nog even en het staat vout in de Dikke van D. ๐Ÿ™ Nou dan heb ik het helemaal gehad!

  14. Of iemand die zegt “hier moet je af”. Wat af?!?! Linksaf? Rechtsaf? Van de fiets af?

  15. En ik ben enigst kind!!! :)en de enigste die dat lust.

  16. Hij zit langs mij. Is ook brabants dialect volgens mij. Grrr!

  17. Oeps. Dat wordt op mijn spraak letten binnenkort… :-S

  18. Maar ik ga gewoon ook extra op die van jou letten.

    *glimlacht opgelucht*

  19. Karin , kinderen kr?jg je niet , die maak je en worden je vervolgens toevertrouwd en trek is helemaal uit den boze evenals eet smakelijk en gebakje ; bovendien : lees Pitlo maar eens na over : ‘ Die arme ok-ers ‘.Gelukkig hebben we volgend jaar weer de autovrije zondag , waarop Merel haar 3e boek ( vanbreefeest.nl) het licht zal doen zien !

  20. De deur is los. Hij heeft zich verstoppelt. Zij schudt de thee in.

    ’t Is me wat…

  21. Jezus Merel, ik heb het zo langzamerhand een beetje gekregen met jou.. ๐Ÿ˜‰

  22. @Marco; die grap had Merel zelf ook al gemaakt.

    Verder; herkenbaar, herkenbaar. Mensen die ‘hun hebben dit of dat’ zeggen of over ‘de verschillende data bewijst dat…’ spreken. Ontzettende aaaargh. Taaljeuk noem ik dat.

  23. Of als het winkelmeisje vraagt: ‘Wie was er dan aan de beurt…?’ of kortweg, ‘Wie was er dan…?’ JA! NU BEN ik aan de beurt!

  24. Helemaal erg: mensen die reageren dat ze lotgenoten zijn en dan spelfouten maken, brr.

  25. Oh Rickert, Ik ga maar gauw een bakje doen.;-)
    oei

  26. Ik heb zoiets van ja dat heb ik ook wel ’s gehad. Ben ik dan hebberig?

  27. Julia B. avatar

    Ik heb het, geloof ik, al eens eerder gemeld als reactie op een stukje over taal, maar hier in Amsterdam zeggen (seggen :-)) veel mensen ‘kon’ i.p.v. ‘ken’… Dus ik roep om de haverklap: “O, je KENDE hem al?”

    Trouwens: op de site van Het Parool staat Amsterdamse taalles, kun je woorden leren zoals:
    Sjappiehendelemendele. Erg leuk! Mijn vader was een echte Amsterdammer en ik ken dan ook veel van die echte Mokumse woorden, die vaak afkomstig zijn uit het Jiddisch, van thuis.

  28. Ik vind “dat heb ik gehad” juist heel erg leuk! Net als mensen die zeggen: “We gingen naar Oostenrijk en alles.” Zogenaamd fout, maar eigenlijk heel erg lief. Maar ik ben dan ook een anti-purist.

  29. – Wij zijn gisteren wezen uit eten is er ook zo ??n (uit eten geweest)
    – Ook irriteer ik me altijd aan mensen die zeggen:sjoo-arma, in plaats van ‘swarma’ (shoarma dus)
    – En Susan, ik heb ook een keer een spraakverwarring mee gemaakt over ‘we hebben het niet op’. Dit ging over aangebrande stokbroodjes. Brabantse vriendin zei dat in A’dam omdat ze niet wilde betalen. Maar de pizzabakker dacht: maar jullie hebben er dus w?l van gegeten, ammehoela dat het niet helemaal op is, betalen zal je. Maar, dat hadden we dus niet.
    – Ook een keer gehoord: de kamer behongen…. tja…

  30. Wat speel jij heerlijk met taal en woorden! Vooral aan het einde die punchline maakt het stukje weer perfect! Ik heb er nog lang niet genoeg van gehad … gekregen … kweenie.

  31. En het volgende ook herkenbaar? Als ik dan wijsneuzerig roep “oh, heb je het dan niet meer?” en ik krijg dan even wijsneuzerig terug gesist: “nee, ik heb het inderdaad niet meer”. Of zelfs in geleende boeken de neiging moeten onderdrukken om taal- of spelfouten rood te omcirkelen. Oef. Schaamraad op de kaken. hahaha.

  32. Hee maar Els, weet je wel dat heel veel mensen zich ook ergeren aan “ik irriteer me”? ๐Ÿ™‚
    Dat is het leuke, je kunt enorme allergie?n hebben en anderen hebben dan weer allergie?n waar jij nog nooit bij hebt stilgestaan.

  33. Shit! Dat klopt! Ik kruip weer terug in mijn hok nu…

  34. Dan deze: “ik heb al een half jaar met hem.”
    Wat?! WAT heb je met ‘m dan?? Tenenkrommend! ๐Ÿ™‚

  35. margriet avatar

    Na het lezen van de lotgenoten reacties ben ik een teiltje nodig, geloof ik. Ben nodig ja. In sommige delen van Nederland is dat correct nederlands. ๐Ÿ˜‰

  36. J???????chhhhhh, nou komen ze t?ch allemaal voorbij!!!!
    Nou eentje nog: mijn kinderen hadden het vroeger niet over touwtje springen maar over springtouwen, en in de paskamer: dit pas ik niet! Ik heb het er nooit uit gekregen. (toch twee georden)

  37. Ik geloof dat er ??n letter wegviel in mijn reactie net…
    En toen schoot mij er nog een te binnen, die jouw generatie Merel, misschien helemaal niet gek vindt, het kei-dit, kei-dat. Ooit was het keihard en meer niet. Toen werd het ineens keigoed, keimooi, keizacht ……..

  38. Voorbeeld van een fout die ik jarenlang consequent maakte terwijl ik het taalgebruik van anderen bekritiseerde: “bij deze” (moet “bij dezen” zijn, natuurlijk).

  39. Weet je heel zeker dat wij geen zusjes zijn, of op z’n minst nichtjes? Mijn vader was er ook zo streng op. Een keer ‘gehad’ in plaats van ‘gekregen’ en je kon met blote voeten naar bed. Zo. Dat zijn pas straffen.

  40. Sinds die koekjesreclame schrijft iedereen ook “continue” als ze “continu” bedoelen…

  41. Zo jij hebt echt veel reacties gehad!

  42. “Dit pas ik niet!” lijkt mij in meerdere interpretaties een juiste formulering. Als in
    “Zo lelijk, dat ga ik echt niet passen!” of
    mijn lichaam past niet in dit kledingstuk.
    Passen gaat twee kanten op, wat mij betreft.

  43. Oke dan, een klein irritatietje waar ik toch altijd rooie vlekken van in mijn nek krijg als ik het ergens in een mailtje lees.
    s’ morgens of s’ avonds, etc.

  44. Iemand zei het al, maar de ‘ik kon hem van vroeger’ i.p.v. ‘ken’ is ook zooo erg. En helemaal niet Amsterdams, althans niet naar mijn weten. Ik hoorde het altijd juist bij mensen die uit dorpjes uit de buurt kwamen.
    Wanneer zie ik je weer in de kroeg? ๐Ÿ™‚ Is dat eigenlijk je stamcaf

  45. Tot hoe laat is de winkel los? GGRRRRR
    Hun komen ook. GGGRRRRRR

  46. Willemijn avatar

    Ooh ik weet nog een hele irritante! Het verwijzen naar personen met “waarmee” ipv. “met wie”. “De collega’s waarmee ik samenwerk..” Iieh!

  47. Hm eentje waar ik me aan dood erger maar die geheel en al in ingeburgerd in de Nederlandse taal is “Misdaden tegen de menselijkheid”. Misdaden zijn al erg genoeg en die zijn vaak onmenselijk maar ze zijn toch in de context waarin het gebruikt wordt toch echt tegen de mensheid… naar mijn mening.

  48. Er is heel veel irritant ja! Deze scoort bij mij ook hoog: verantwoording & verantwoordelijkheid!!!

  49. ‘welke’ als in: ‘de man, welke ik kon van vroeger’
    hun + werkwoord
    ‘een stukje’ en dan niet taart, of snot, maar emotie of woede

  50. @margo: kei-dit en dat is het niet ‘ineens’ geworden. Het voorvoegsel ‘kei’ is oeroud Algemeen Beschaafd Brabants.
    @ggk: een andere mening: http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/551/

  51. Kathalijne avatar
    Kathalijne

    De eerste keer dat ik iemand hoorde zeggen: “we zijn om 10:30 aangereden” schrok ik me een hoedje, maar ik zou niet met zekerheid kunnen zeggen of het nu wel of niet fout is.
    Verder ben ik het met Linda eens, mijn grootste taalergernis van dit moment is toch wel: “Doe jij dat es even pakken voor mij..”

  52. Oehhh…jij bent net ‘als mij’…

  53. @jp, dank je, weer wat geleerd!

  54. Als de telefonist aan je vraagt: ‘Hoe WAS uw naam ook weer?’ ‘Nou, een minuut geleden heette ik nog Repelsteeltje.’
    Overigens klopt ‘misdaden tegen de menselijkheid’ wel. Het gaat immers om misdaden die de menselijke waardigheid aantasten en niet om misdaden tegen de hele mensheid.

  55. Bij mij is het probleem dat, wanneer ik eenmaal ergens op gewezen ben door iemand anders, ik het niet meer uit mijn hoofd krijg. En dus val ik er inderdaad iedereen continu mee lastig. Voorbeelden van ergernissen:

    ‘Nee, ik wil geen kip, ik ben vegetarisch.’
    ‘Ik besef me net dat ik dat artikel nog niet heb ingeleverd.’
    ‘Ik irriteer me echt aan dat meisje.’

    En dan zijn er ook nog mensen die denken dat een wederkerend werkwoord ervoor zorgt dat je de jij-vorm als een ik-vorm schrijft, omdat er je achter staat:

    ‘Je red jezelf maar lekker!’

    P.S. Kunnen mensen alsjeblieft ophouden met het beschrijven van ieder willekeurig pijnlijk moment als ‘een emotionele achtbaan’?
    Oh en ook irritant: Mensen die over hun eigen vervelende gebeurtenis praten in de tweede persoon: ‘Nou dan voel je je zo machteloos h?? Je weet gewoon niet meer wat je met jezelf aanmoet. Je ligt dagenlang alleen maar in bed naar je plafond te staren en je denkt dat je er noooooit meer uit zal komen.’

  56. Ook ergerlijk zijn mensen die anderen menen te moeten corrigeren terwijl er geen fout wordt gemaakt. Zoals in dit telefoongesprek:

    ‘Met De Vries.’
    ‘Met wie, zegt u?’
    ‘De Vries.’
    ‘Oh pardon, dan ben ik verkeerd verbonden.’
    ‘Dan moet u terug naar het ziekenhuis.’
    ‘Huh??’
    ‘Als u verkeerd verbonden bent, zit uw verband niet goed. Dus kunt u maar beter even terug gaan.’
    ‘Huh??’
    ‘U bedoelt dat u het verkeerde nummer hebt gekozen. Verkeer verbonden worden, kon nog toen er nog telefonistes in een centrale de verbinding tot stand brachten.’
    ‘Nee hoor. Wij spreken nu toch met elkaar? Dus hebben we een verbinding. Alleen heb ik de verbinding niet met de juiste persoon. Een verkeerde verbinding dus. Ik ben dus verkeerd verbonden.’
    ‘Eh…..’

  57. @Leo: Ze bedoelden toch echt: Dit kledingstuk past mij niet!
    @jp: We woonden toen inderdaad in Brabant! In Brabant heb ik nooit kunnen wennen aan: Ik heb het boek bij (me!!!!!).

  58. Geweldig genoten van je stukje, Merel, maar eigenlijk nog meer van alle reacties!

  59. Ik heb eens ’n vriendin gehad, maar ‘k heb haar niet gekregen… Het was op Mal-lorca, op een toilet. Eet smakelijk!

  60. Mijn klanten hebben maar al te vaak problemen met hun fractuur. Die is veel te hoog! Ik zou deze maar closen, want als ik even aan mijn klanten denk schieten me er continu (en geen continue heb ik net geleerd) weer een heleboel binnen! Oh ja closen, is ook zoiets, close die case even….. Niet normaal, alsof we geen Nederlandse taal tot onze beschikking hebben, en ik doe al automatisch mee, dat is nog het ergst!

  61. Opgevoed door een leraar NL en zijnde geweest een wijsneuzig kind, herken ik vele situaties. Maar ik ben blij dat ik hier grotendeels bovenuit ben gegroeid en zelfs als ik me nog weleens erger (oudergewoonte) houd ik mijn mond, omdat ik het buitengewoon arro vind om volwassen mensen in hun taal te gaan ‘verbeteren’. Aangaande dialecten: ‘standaard’ NL (door sommigen hardnekkig ‘algemeen beschaafd’ genoemd, hoewel die term al zo’n 20 jaar uit de linguistische mode is) is het Haarlems dialect, willekeurig gekozen als de standaard. Dus niet al teveel commentaar op dialecten graag, het staat zo dom en betweterig.

  62. Bij de lokale bakker heerst de “dat was ‘em?” ziekte. Wat is er mis met “anders nog iets?”?

  63. Ik heb expres even gewacht, maar mijn grootste ergenis is nog niet langsgekomen.
    “Gisteren zag ik een klein meisje die onverwacht de weg overstak.”

  64. Altijd die mail eindigend met vriendelijke groeten. Aan wie moet ik al die groeten doen dan?
    met vriendelijke groet.
    ondergetekende

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *