Het is eigenlijk heel makkelijk.

In combinatie met ‘ik’ staat er NOOIT een t achter word. Ik word. Word ik?
In combinatie met ‘hij/zij/u/onderwerp’ staat er ALTIJD een t achter word.
Hij wordt. Wordt hij?

De enige lastpak in het geheel is de jij-vorm. Want daar staat SOMS een t achter word (-> word/t).
In vragende zin komt er geen t. Dus: ‘Word jij blij van deze spellingles?’ (geen t).
In niet-vragende zin komt er alleen een t achter als ‘jij’ VOOR ‘wordt’ staat. ‘Jij wordt niet blij van deze spellingles’.
Maar: ‘Als ik het goed heb, word jij niet blij van deze spellingles’. Hier staat ‘jij’ achter ‘word’.

‘Dusse, als je goed oplet, word je heel goed in spellen’.

Als je onzeker bent over de d/t kwestie (en dat mag je nu voortaan alleen nog maar zijn in de jij-vorm!), dan moet je het werkwoord gewoon vervangen (in je hoofd he, niet op papier) door het werkwoord lopen.
Je zegt toch ook niet ‘Loopt jij?’. En je zegt wel ‘Jij loopt’. Dat is de allerbeste truc.

Zo.
Dit printen en even uit je hoofd leren. 
Ik verzeker je dat sommige mensen een stuk blijer van je zullen worden.


Reacties

86 reacties op “Spellen”

  1. Hulde!
    Nu nog voor het voltooid deelwoord:
    “Het gebeurt nog wel eens…” = stam + t
    “Het is gebeurd” = voltooid deelwoord, dus met een d.
    Voltooide deelwooden eindigen nooit met dt, maar altijd met een d. Uitzonderingen: als de stam van het werkwoord eindigt met een van deze medeklinkers (t,k,f,s,ch,p), dan eindigt het voltooid deelwoord van dat werkwoord met een t.
    Vingers?

  2. Inboergerings-coersoes?

  3. Spellen?
    Dat zou ik moeten kennen, na
    ruim 20 jaar int vak te hebben
    vertoefd. Het betaalt niet.
    Hé, Bezige Bij & Arbeiderspers,
    kiss my ass.
    En toch, ’t heb mij op de rails
    gezet! Waarvan, moet je me niet vragen.
    Merel is lief, als u dat nog wist.
    Maar dit terzijde. Soit.

  4. Ik ben treinmachinist en ik zit wel eens op een T-splitsing. Hebt jij daar ook een trucje voor, Merelt?

  5. Merel, anti-breezah-front oprichten?

  6. @low: Als de stam van het werkwoord nou eindigt met een X. Welke regel geld dan? Ik bedoel is het dan gefaxet (nee toch) of gefaxed? Iemand een suggestie?

  7. Anneke en ik hebben de Vraagbaak Nederlands gekocht, bijna 300 pagina’s met dit soort informatie. Ik schrijft meteen foutloos!

  8. Als jij te laat komt krijg je geen t(hee).

  9. Nog een beetje vroeg op de ochtend voor spellingslessen, ik kom deze middag nog wel eens langs.

  10. Merel! Ik houd van je!

    Ik stoor me vaak aan mensen die niet kunnen (of goed willen) spellen.

  11. [’t kofschip] is een bekend ezelsbruggetje om te weten of een voltooid deelwoord op een t of een d eindigt. Als de stam van een werkwoord eindigt op een van de medeklinkers in ’t kofschip, eindigt het voltooid deelwoord op een t. In alle andere gevallen, ook bij alle klinkers, eindigt het voltooid deelwoord op een d. ’t Kofschip gaat niet op als de Ik-vorm (dus stam) een andere letter bevat dan de wij-vorm: ik verhuis – wij verhuizen – voltooid deelwoord is verhuisd. Een variante naam voor dit ezelsbruggetje is fokschaap. (bron: Ben Schott – Schotts Curiositeiten, uitg. Spectrum 2003 blz 124)

  12. Rolandow avatar

    @Michiel: Het is tegenwoordig het ex-kofschip, dus de x zit er ook in. Gefaxt dus.

  13. Ik had bij jou toch echt het werkwoord ‘fietsen’ verwacht…

  14. @Michiel: het is “gefaxt”.
    Leenwoorden worden ook volgens de Nederlandsche regels vervoegd.

    En persoonlijk gebruik ik meestal “smurfen/smurfte/gesmurft” in geval van twijfel…
    (“smurf” eindigt met een “t” en die letter komt weer voor in “’t kofschip”
    zodoende dat het voltooid deelwoord eindigt op een “t” en niet op een “d”.
    Als zodanig. Dus. Toch?

  15. Majadebij avatar
    Majadebij

    dankjewel lieverd : )

  16. met de nadruk op sommige.

  17. Voor de derde persoon enkelvoud (hij/zij/het) heb ik altijd geleerd:
    STAM + t

  18. Enige uitzondering is het werkwoord stampen, dan is het:
    STAM + pt

  19. Dank u juf Merel.

  20. Maar dan: HET GROOT DICTEE, jongste editie, laatste zin:

    “Goedbeschouwd snakten we kortgeleden nog naar Siberische vrieskou, maar inmiddels WORDT JE door een bijdehante havo-leerling die halverwege juli nog spectaculair in de rondte skateboardde, alweer ontactisch toegesnauwd dat hij een zonovergoten pinksterdag verbeidt; het is ook nooit goed!”

    Onomstotelijk juist: wordt je.

  21. Mag ik voor de volgende les voorstellen dat je het jou/jouw probleem gaat aanpakken? Het is ZO simpel maar er worden zooooooooooooooooooo vaak fouten mee gemaakt. Neem jij jou boek mee? Dat boek is toch van jouw? Etc. Etc. Brrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr.

  22. UrbanProf avatar
    UrbanProf

    …. spellingcontrole op de compu: altijd handig !

  23. Hulde aan Merel!!
    Wat dertien jaar school niet kon doen heeft een postsje wel gedaan!!
    Ik word hier blij van, U wordt bedankt!!

  24. Ex-kofschip. Creatief hoor.

  25. In navolging van pim & Naat: het je/jou probleem is duidelijk véél interessanter.

    Verder maakt het feit dat mensen blij kunnen zijn met dit postje me erg neerslachtig.

  26. En toch ben ik er erg blij mee ๐Ÿ™‚

  27. Geweldig dit! Ik erger me regelmatig aan mensen die niet willen spellen. Het is volgens mij namelijk vaker een soort luiheid dan niet kunnen… Met uw toestemming jat ik uw stukje dan ook genadeloos en plaats het ook op mijn eigen logje… ook als referentiekader voor als ik het zelf niet meer helemaal weet ๐Ÿ™‚

  28. Jan Lisman avatar
    Jan Lisman

    Dan moet een zo’n moderne zin als “Jij spelt beter als mij” wel goed zijn, toch ???

  29. Florrie C. Snorring avatar
    Florrie C. Snorring

    @Michiel: Welke regel geld dan?

    Foei, heeft Merel het net helemaal uitgelegd, ga je het weer fout zitten doen. Tien regels strafwerk!

  30. @Pim: ‘wordt je’ is ook in dat geval niet juist. Welke regel ik er ook op los laat…

    Of kan iemand mij uitleggen waarom ik er zo naast zit?

  31. Hun wouden.
    Als ik dat hoor roep ik steevast: “Hun wouden, dat zijn grote bossen in persoonlijk bezit”.
    Meewarige blikken alom.
    Of meewarRige… helaas.

  32. @Paul: kunnen, niet kennen! Tenzij je het over spellingsREGELS hebt, die zou je dan moeten kennen.

    @Michiel: geldt!

    @Pim: fout! Ik weet niet waar je dit vandaan hebt, maar het is echt fout.

    Ik ben overigens ook voor ‘lessen’ over jou/jouw en als/dan. Dat gaat zoooo vaak mis…

  33. hee, ik doe dat altijd met het werkwoord “rennen” ipv “lopen”, zegt dat iets over mijn persoonlijkheid?

  34. peter paul avatar
    peter paul

    Nee, Iris, dat zegt weinig over je persoonlijkheid. Ik hanteer gooien. Heeft als voordeel dat het een zwak werkwoord is, zodat je ook nog kunt uitleggen dat het nooit gegooit is, omdat je nu eenmaal ook niet spreekt van een gegooite bal. Van die dingen..

  35. Chriz: omdat het ‘wordt [aan] je toegesnauwd’ is. je is hier jou en niet jij en meewerkend voorwerp en geen onderwerp.

  36. En om nog even een duit in het zakje te doen: pim heeft gelijk, ,,wordt je” is hier correct, want `je’ staat hier voor `jou’ en niet voor `jij’: het onderwerp van `wordt’ is hier immers ,,dat hij een zonovergoten pinksterdag verbeidt”; `je’ is meewerkend voorwerp.

  37. Monique avatar

    Ook erg storend tegenwoordig: ik hoor steeds meer mensen zeggen “me fiets/boek/moeder etc.”. Is het onderwijs tegenwoordig ècht zo slecht??

  38. Even over dat “wordt je” uit het Groot Dictee. Dat is niet fout, dat is goed. De verklaring is als volgt:

    ‘Je’ is in dit geval het meewerkend voorwerp en niet niet het onderwerp.

    Zie ook http://www.grootdictee.nl

    Verder een prima stukje en het is verbazingwekkend hoeveel mensen je inderdaad nog blij kan maken met deze simpele regeltjes en ezelbruggetjes.

  39. *grinnik*

    Heel veel zielen, één gedachte

  40. @Charlotte: Ah, nu zie ik het! Dank!

  41. en nou maar hopen dat het een nieuwe trend wordt, dat goed spellen….

  42. Ik vraag me af wat Jaap Stam hiervan vindt.

  43. Pim, dat is fout! Het moet spectacueel zijn, niet spectaculair.
    Faxen is niet zo moeilijk. Je hoort een -s- op het eind, dus plus -t-. Downloaden en updaten vind ik veel lastiger. Bij mij wordt dat altijd ‘binnengehaald’ en ‘bijgewerkt’.

  44. merel, kan je ook even het verschil tussen hen en hun uitleggen? Misschien dat het dan toch nog goed komt met deze wereld …

  45. ‘Hen’ is een aanwijzend voornaamwoord en ‘hun’ is een bezittelijk voornaamwoord.

    Roept u maar als ik te kort door de bocht vlieg.

  46. Het moet zijn: ‘spellingles’, en niet ‘spellingsles’.

  47. @ Chriz en Bram: Chriz gaat iets te kort door de bocht want als meewerkend voorwerp waar ‘aan’, ‘voor’ of ‘bij’ voor staat, wordt het wel hun.

  48. ‘Hen’ kan daar dan ook perfect hoor. Mits het een aanwijzend voornaamwoord is natuurlijk.

  49. BigBird avatar

    Nu snap ik er helemaal nix meer van…

  50. Genieten jullie hier nou van? Gezellig zo met ‘hoogopgeleiden’ onder elkaar? En dan lekker afgeven op mensen die misschien echt niet KUNNEN spellen? Of de kans niet hebben gehad om het goed te leren?
    Van figuren die zichzelf intellectueel gezien zo hoog hebben zitten, verwacht ik meer nuance en een veel wijdere blik. Ijdele hoop?

  51. Oeps, sorry. Ik denk dat ik maar stop met reageren hier!

  52. Waar leid jij uit af dat hier iemand hoogopgeleid is? Ik heb nog niemand “Bij mij op de universiteit…” horen zeggen. Over nuanceren gesproken…

  53. elswhere avatar

    Inderdaad, eidele hoop.

  54. Abdelhadi Boutaleb avatar
    Abdelhadi Boutaleb

    Tecla, waarom zet je hoogopgeleiden nou tussen aanhalingstekens? Ik heb jaren moeten ploeteren en studeren om een voor mij vreemde taal meester te worden en dan ontneem jij mij het recht om daar anderen die over te mogen afzeiken. Jammer. En ach, laten we de spelling van het Nederlands maar het raam uit gooien.

  55. Wat een gezeik allemaal zeg over dat spellen. Ga eens wat nuttigs doen.

  56. @ Tecla: alle woorden goed! Een zoen van de juffrouw en een plaatje!

  57. Spellen zijn leuk!

  58. @Merel: er zijn natuurlijk uitzonderingen.Bijvoorbeeld ‘willen’, ‘zullen’ en ‘kunnen’ (ook nog ‘zijn’ en ‘hebben’). Het is ik wil, jij wilT en hij wil; ik zal, jij zulT en hij zal; ik kan, jij kunT en hij kan.

  59. Florrie C. Snorring avatar
    Florrie C. Snorring

    Spelen zijn leuk!

  60. Ik deel de mening van Florrie! Gelukkig kan ik het zelf errug goed (zowel spelen als spellen).

  61. @frans: zo is het ook Rembrandtplein
    en niet Rembrandtsplein…

  62. Lieve Merel,
    `uitprinten’ is geen Nederlands. Overigens heb je groot gelijkdt.

  63. @Jesca: gewoon de verleden tijd nemen, en kijken wat de voorlaatste letter is:
    ik downloadde, dus ik heb gedownload. (met ‘updaten’ kan je dat regeltje natuurlijk niet toepassen, maar bij al de andere wel :-))

  64. Vroeger zeurde ik enorm over foute d’s en t’s. Maar ik ben ermee gestopt. Ik begrijp hem zo ook wel. En daar gaat het om.

  65. @ Hiram, contaminatietje is weg ๐Ÿ™‚

  66. Maar er staat nog steeds: spellingsles. Van mij mag het hoor.

  67. En dan nog dat gruwelijke ´ik irriteer me aan…´ ::huiver::

  68. “D T staat achter je gadt”,
    zegt Ma en ik draait me om om hedt te
    pakken maar struikelt daarbij over D T, wand ze hat hedt op de gront gezed”
    Groedjes Gerartenmia

  69. Puterdude avatar
    Puterdude

    Ik lijd al jaren aan een dt probleem. Ja, de regels ken ik. Ja ik doe mijn best. EN TOCH presteer ik het om in mijn eigen emails fouten te ontdekken. Ze staren naar mij. Vanuit mijn ‘verzonden’ folder gniffelen ze.

  70. he merel, wat een goed stukje ๐Ÿ™‚ kun je het gelijk ook voor de voltooid deelwoorden doen?

  71. Wroaam zo mioejlik deon? Ook al typ je alels door elakar, je knut het tcoh wel lzeen, zlaong de etsree en latatse lteter maar op jiutse pltaas staan. Wvaaran atke.

  72. als jouw broertje de regels net zo goed kent als jij (volgens mij wel, heb hem weinig tot geen fouten zien maken in zijn log) wil ik erg graag dat mijn zoontje de grammatica leert van hem…..ik vind het zo belangrijk! en zo opvallend hoe weinig webloggers zich iets aantrekken van de grammatica… overigens denk ik dat een heleboel jonge mensen (ja ik ben een oud wijf ๐Ÿ™‚ niet meer hebben geleerd wat de stam is; daar gaat het dan al fout.

  73. Je redenatie klopt niet: Als ik aardappelen wil poten, dat poot ik ze toch echt met een T… ๐Ÿ˜‰
    Sterkte verder met deze jacht op windmolens… je zult het nodig hebben gezien de reacties. Ik doe maar gewoon of ik het niet zie, of haal even hééél diep adem, onderdruk de neiging om een reactie taalkundig te verbeteren en ga verder met leven… heeft wel even oefening nodig, kan ik u vertellen.

  74. @ Gien: redenering…

  75. Als je ‘je’ in ‘jij’in vragende vorm kunt veranderen is het ZONDER ’t’ …
    Taal is soms zooooo mooi! ๐Ÿ™‚

  76. @glen: het klopt wel. de stam van poten eindigt weliswaar op een t, maar daar komt net als in ik loop dan geen t meer achter. anders zou het ik poott zijn.

  77. johanna avatar

    Als je word veranderd in kook is het makkelijk.IK word,jij wordt.

  78. Goeie actie Merel! Er wordT :-)tegenwoordig zoveel slecht Nederlands gebruikt..laatst zag ik zelfs ergens staan: jij wild…MIJN GOD. Wat is er met de leraren Nederlands gebeurD..?
    Zellfs in de krant of op grote internetportals als MSN e.d. zie je echt megafouten.
    Echt om treurig van te worden…

  79. @Pim
    Pim en de jury van het groot dictee hebben gelijk, want “Je” is niet het onderwerp in die zin, maar het meewerkend voorwerp: je kunt “je” vervangen door “(tot/aan)jou”. Dat wat wordt toegesnauwd is het onderwerp. Net zoals in: de lezers wordt (en niet “worden”) verzocht om…..= aan de lezers wordt verzocht om … = men verzoekt (aan)de lezers om…
    Zodra er sprake is van de lijdende vorm, ontstaan er pas echt problemen (en niet alleen in het nederlands)!
    @Chriz en Bram:
    Ooit heeft iemand me hen/hun (pers.vnw) uitgelegd:
    Na een voorzetsel altijd hen, dus aan hen, voor hen, met hen enz.
    Als er geen voorz. staat, moet je weten of het een meew.vw is of een lijdend.
    Meew. vw : hun (ik geef hun een cadeau), lijd.vw : hen (ik nodig hen uit). Ik zeg altijd: ik nodig ze uit, maar dat schijnt helemaal fout te zijn!
    Grammatica is soms ook best leuk!

  80. Ik vergat te zeggen dat “hun” ook nog een bezittelijk vnw (dan staat er dus een zelfstandig naamw. achter) kan zijn (bijv. dat is hun leraar) maar NOOIT onderwerp: “hun (= zij!!)zeggen dat dat zo is” kan echt niet!

  81. Ik heb het uit mijn hoofd geleerd. Lieve S, ik hoop dat je daar blij van wordt ๐Ÿ˜‰

  82. Hoe doen Rotterdammers dit? Die zeggen ik loopt of ik pleurt dus ook ik wordt?

  83. leuk, maaruh….hoe krijg ik meewerkend voorwerp?
    En niet alleen hoe maar wat is meewerkend voorwerp nu?
    Ik kom er niet uit….probeer aub makkelijk uit te leggen, op alle site’s zeggen ze het ingewikkeld

  84. Roegerios avatar
    Roegerios

    Een kleine toevoeging: joujouw is te vervangen door uuw en dat maakt het leven alweer een stukje makkelijker.

  85. echt super bedankt ik ben slec

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *