R

Reacties

35 reacties op “R”

1. 

   Kiers

   25 maart 2005

   Datis de seizoensfactor. Nog even Merel, dan is de R weer uit de maand. Nog twee maandjes is het burgermeester.

   Beantwoorden
2. 

   Wolter

   25 maart 2005

   ’t is wel burgervader volgens de Van Dale. Hi hi, zie tweede omschrijving.

   bur?ge?mees?ter (de ~ (m.))
   1 wettelijk burgerlijk hoofd en vertegenwoordiger van een gemeente => burgervader, de eerste burger
   2 benaming voor twee soorten meeuwen uit noordelijke streken met een zeer licht verenkleed [Belg.]

   Beantwoorden
3. 

   Roel

   25 maart 2005

   Het is de meester van de burg of burcht

   Beantwoorden
4. 

   MacPhisto

   25 maart 2005

   Misschien omdat meeste goedbetaalde burgervaders incompleet / veelal verhinderd zijn wanneer de ondergeschikte bevolking dringend beroep op hen doet.

   Beantwoorden
5. 

   iamzero

   25 maart 2005

   Dan was het burgeNmeester geweest, Roel.

   Beantwoorden
6. 

   Ketjil

   25 maart 2005

   @iamzero: het is toch 1 burg/burcht?

   Beantwoorden
7. 

   iamzero

   25 maart 2005

   Nou en? Dat is de regel helemaal niet.

   Beantwoorden
8. 

   David

   25 maart 2005

   @iamzero: dat lijkt me een beetje een beperkte interpretatie. Dat woord bestaat al zolang dat het niet met de huidige spellingsregels in gedachte verzonnen is. In het Duits is het volgens mij B?rgermeister, in Luxemburgs dacht ik ook met die extra r.

   Beantwoorden
9. 

   iamzero

   25 maart 2005

   Ik denk niet dat ik als neerlandicus een beperkte interpretatie heb van de spellingsregels. Of het nu 1 burg/burcht is of dat het er 80 zijn, maakt voor de spelling van de tussen-n helemaal niks uit. Dat die n er niet staat, betekent ofwel dat het geen samenstelling is van burg/burcht en meester, ofwel dat die samenstelling niet meer als zodanig wordt herkend, ofwel dat de opstellers van het Groene boekje een fout hebben gemaakt.

   Beantwoorden
10. 

    Moljevic

    25 maart 2005

    Hereboer?

    Beantwoorden
11. 

    Herman

    25 maart 2005

    Maar in het Engels is onze burgemeester weer wel een burgomaster en niet een burghermaster.

    Beantwoorden
12. 

    johanneke

    25 maart 2005

    als historica-in-spe kan ik iamzero melden dat hij in ieder geval een beperkte interpretatie heeft van de regels toen het woord ontstond. Voor zover die er toen ueberhaupt waren. En dat als er dus iets op van toepassing is, dat dan een oude regel moet zijn, en niet een nieuwe. En dat groene boekje, tja…

    Beantwoorden
13. 

    Moljevic

    25 maart 2005

    Burggraaf? Burgergraaf? Graafburger??

    Beantwoorden
14. 

    sapic

    25 maart 2005

    Ik zou denken dat het ooit wel burgermeester geweest is, maar dat ze de ‘r’ met verloop van tijd gewoon hebben weggelaten omdat het zo makkelijker uit te spreken is.

    Beantwoorden
15. 

    pim

    25 maart 2005

    Burgermeester is een beetje burgerlijk…

    Beantwoorden
16. 

    iamzero

    25 maart 2005

    @johanneke: ik weet niet hoe het woord is ontstaan, ik verklaarde alleen waarom er geen tussen-n staat. Terwijl die arme Merel zich alleen maar afvroeg waarom er geen R staat…

    Beantwoorden
17. 

    Pat

    25 maart 2005

    Er is toch maar 1 burcht (dorp, stad) om meester van te zijn, terwijl je vader bent van meerdere burgers (in het dorp of stad)?

    …of ben ik al te lang weg van de basisschool?

    Beantwoorden
18. 

    johanneke

    25 maart 2005

    @ iamzero: dat probleem van die tussen-n heb je zelf opgeworpen. Ik denk zelf namelijk dat er best wat in zit, in de suggestie van burg/burcht. En dan is het de vraag of er in die tijd wel regels voor tussen r-en of n-en waren. Niet, dus. En dan is het weer best logisch dat er ooit een gangbare vorm gestandardiseerd is. Ver voor de betovergrootvaders van de opstellers van het groene boekje het levenslicht zagen. ofzo.

    Beantwoorden
19. 

    Wolter

    25 maart 2005

    Het ging volgens mij om de ‘R’ niet om de ‘N’. En het komt echt wel van burger niet van burcht. Het is namelijk wel burgervader. Ik denk dat het gewoon ingeburgert is die Burgemeester. Aardig is wel als je googled op burgermeester dat veel mensen dat woord toch gebruiken, ondanks dat het feitelijk niet bestaat.

    Beantwoorden
20. 

    Lennard

    25 maart 2005

    Mack, Merel leest je log!

    Beantwoorden
21. 

    ecritures

    25 maart 2005

    @wolter: daarom vind je met google natuurlijk ook “ingeburgert is” op google. Is ook geen bestaand woord 😉

    Beantwoorden
22. 

    iamzero

    25 maart 2005

    @johanneke: in ‘die tijd’ (welke het ook was) waren er best regels voor r-en en n-en. Niet zo gedefinieerd als nu, maar toch. Hoe dan ook, ook op hele oude woorden (‘hoerenjong’) worden nieuwe regels zonder problemen toegepast. Dus als ‘burgemeester’ een samenstelling is van ‘burg’ en ‘meester’, dan wordt dat niet meer als zodanig herkend, anders had er een tussen-n moeten staan.

    Ah, hier staat het, in de Schrijfwijzer, p. 180. Uitzondering 5: “Het gaat hier onder andere om schijnsamenstellingen, samenstellingen waarin de oorspronkelijke betekenis van een van de delen niet meer herkenbaar is…”. Als voorbeeld wordt ‘burgemeester’ genoemd.

    Beantwoorden
23. 

    Kiers

    25 maart 2005

    Ik kan het niet meer aanzien. Merel, trek de plug eruit. Het antwoord staat in het Groene Boekje of anders weet Paul het wel. Ophouden nu met deze onzinnige discussie van stumperds die op vrijdagmiddag het wiel proberen uit te vinden. Wie heeft er een Fiat Panda te leen voor een verfrissende zelfmoord?

    Beantwoorden
24. 

    Sierra

    25 maart 2005

    Kunnen we niet collectief een eind maken aan die onzinnige tussen-n? Ik bedoel: kerkeNraad, wiegeNdood.. da’s toch het werk van halve zolen? Het leidt bovendien tot rare uitwassen als zonneNwijzer en koninginneNsoep.

    Beantwoorden
25. 

    Moljevic

    25 maart 2005

    @Kiers Is een Daihatsu Charade (sport) ook goed?

    Beantwoorden
26. 

    Kristian

    25 maart 2005

    @ Sierra:
    Jaaaah! Weer een spelling(s)vernieuwing!
    zucht

    Beantwoorden
27. 

    David

    26 maart 2005

    Ha fijn, Kiers.
    Ha fijn, Johanneke.

    Beantwoorden
28. 

    karin

    26 maart 2005

    Dat is nieuwetijdsspelling … (denk ik)

    Beantwoorden
29. 

    Martijn V

    26 maart 2005

    Omdat de burgers hem nog steeds niet mogen kiezen.

    Beantwoorden
30. 

    Dwangbuis

    26 maart 2005

    Is dat geen oude genitief ofzo?

    Beantwoorden
31. 

    Roel

    26 maart 2005

    Check dit dan:
    http://www.onzetaal.nl/advies/apekool.html;mark=67,0,12#WN_mark

    Beantwoorden
32. 

    Pat

    27 maart 2005

    Het Etymologisch woordenboek van Van Dale zegt dat burgemeester afgeleid is van het midden-nederlandse woord borche, borch wat zoiets als burcht of stad betekent. Letterlijk dus meester van de borche.

    Een andere verklaring is dat het woord burgemeester is afgeleid van borgemeester. Iemand die in de 18e eeuw de meester was van de financiele middelen (borge) van een stad. De betekenis van het woord burgemeester is niet hetzelfde als het oude borgemeester.

    Beantwoorden
33. 

    missgien

    27 maart 2005

    Ik vond een uitleg over dezelfde vraag in het Zuid-Afrikaans:

    Die eerste burger is meester van die burg ? die ou woord vir ’n versterkte stad of kasteel; hy sou die burgmeester gewees het, maar toe sluip daar ’n voegsel-e in wat dit burgEmeester maak. Burger is die inwoner van die burg. (Dit alles beteken dus eintlik dat die perd met die goue ketting op stadraadsvergaderings nie die burgers se meester is nie.)

    🙂

    Beantwoorden
34. 

    Merel

    29 maart 2005

    Onze Taal http://www.onzetaal.nl reageert. Met een stuk uit een nummer van Onze Taal:

    R was eens? [1]: burge(r)meester
    Casper Koene – Brussel

    Henk van den Heuvel en Catia Cucchiarini voeren in hun artikel ‘R was eens?’
    (Onze Taal april) burgemeester op als voorbeeld van een woord met een verdwenen r. Maar was burgemeester vroeger echt wel burgermeester? In ieder geval het etymologisch woordenboek dat ik raadpleegde, ondersteunt mijn veronderstelling dat de burge(r)meester in een vroeg stadium gezien werd als de meester van de ‘burgh’ (namelijk in 1254), en pas later ook wel als die van de ‘burgher’ (1297). Misschien dat het oude woord burgermeester is ontstaan doordat men het oudere burch(e)meester niet goed meer begreep. Dat zou dan betekenen dat er al langgeleden – nog ver voordat de r in het woord verdween – een r is versch?nen.

    Naschrift redactie
    Het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) geeft geen aanwijzingen voor de stelling dat het oude burg(e)meester zich ooit heeft ontwikkeld tot
    burgermeester: “De naam burgermeester is (…) op te vatten als ‘der burgheren meester’, zooals Hooft [1581-1647 – red.] het uitdrukt (…) Aan burgimagister (in de 14de eeuw voorkomende) beantwoordt burchmeester, in Belgi? oudtijds een gewone term (…) Deze vorm is in Belgi? en Noord-Frankrijk verfranscht tot bourguemaistre (in den Dict. G?n?r. vindt men eene bewijsplaats uit het jaar 1309), en waarschijnlijk onder invloed daarvan is weer ontstaan de Nederlandsche vorm burgemeester, dien men anders zou moeten beschouwen als eene verminking van burgermeester. Eene zuiver Nederlandsche samenst. met burg kan burgemeester niet zijn.”

    In ieder geval sluit het WNT de stelling van
    Henk van den Heuvel en Catia Cucchiarini, namelijk dat het hedendaagse burgemeester voortkomt uit burgermeester, niet uit.

    Beantwoorden
35. 

    Lieske

    29 maart 2005

    Vandaag is deze discussie ook opgenomen in de feed van Onze Taal.

    Beantwoorden