Om de Kroaten een beetje op hun gemak te stellen nu ze sinds middernacht tot de EU behoren, hierbij een lesje Kroatisch. Tip: laat je niet ontmoedigen door het woord voor ‘Kroatisch’ in het Kroatisch. In het Kroatisch is Kroatisch ‘Hrvatski’ (Kroatië zelf is Hvratska).
Onuitspreekbaar zonder oefening.
Servo-Kroatisch is zelfs ‘Srpskohrvatski’ – succes!
Wij vroegen aan een visser die bijzonder goed Duits sprak of we zijn taal nou Kroatisch of Servo-Kroatisch moesten noemen. Hij vertelde dat de verschillen klein zijn; hij verstaat een Bosniër of Serviër prima. Toch zijn er wel verschillen, en het interessante is: die verschillen worden groter in de strijd om onafhankelijkheid. Wikipedia zegt zelfs dat de regering nieuwe woorden verzint om de talen meer van elkaar te laten verschillen.
Boeiende materie!
Ik stel me zo voor dat de EU ook wat nieuwe, internationale woorden kan verzinnen om ons via onze woordenschat meer één te voelen. Mocht er een vacature komen, dan solliciteer ik hierbij.
Maar goed.
Het Kroatisch.
Van de standaardwoorden die je als eerste wilt kennen, vond ik de uitspraak van ‘dank u wel’ het moeilijkst.
Gggggwalla.*
Je schrijft hvala.
Het mooie is: de Kroaten vinden het al zo leuk dat je een beetje je best doet, dat ze alles wat in buurt komt van ‘ala’ al mooi vinden. Ze gaan dan (in ieder geval vroeg in het seizoen) heel blij kijken.
Andere woorden waren veel makkelijker:
Goedendag – dobar dan
Alsjeblieft – molim
Hoe gaat het – kako ste? (Dobro, hvala!)
Ik verontschuldig me blijkbaar nogal vaak, dus ik wilde ook weten hoe ik sorry zei.
Dat was niet makkelijk (izvinite) dus hield ik het bij sorry.
Begrepen ze ook.
De ij komt ook vaak voor, maar je spreekt hem niet samengesteld uit.
Bijelo vino (witte wijn) spreek je dus uit als bie-je-lo vino.
Leuk is dat sommige woorden direct te begrijpen zijn. Of omdat je ze uit een andere taal kent, of omdat ze fonetisch geniaal zijn.
Alcoholvrij is bijvoorbeeld bezalkoholno
Appartement is apartman
Restaurant is restoran
Chips is cips (met zo’n dingetje op de c)
Patat is pomfrit
Rauwe ham is (deze vond ik mooi, spreek het maar eens uit) prsut
Kanaal is kanal (het woord ervoor duidt dan aan welk kanaal, en daar komt dan -ski bij, heel vrolijk klinkt dat: Sueski kanal, Velebitski kanal)
Omelet is omlet
Minuut is minuta
Fiets is bicikl (ook een mooie)
En qua uitgaan lijken de Kroaten erg op ons: disco, kino, film, koncert, alles herkenbaar.
Maar goed. Voor zover het makkelijke deel.
Verder is het tamelijk onbegrijpelijk.
Ima li ovdje netko tko govori engleski?
